हराउँदै नर्के स्नानको मौलिकता

कार्तिक २९ । कात्तिक कृष्ण चतुर्दशी (नरक चतुर्दशी) का दिनमा पोखरा महानगरपालिका–३३ स्थित खुर्वादी, ओख्ले, कटुञ्जे लगायतका प्राकृतिक जलाशयमा पुगी गरिने स्नान९नर्के स्नान०को प्रचलन पछिल्ला वर्षमा हराउँदै गएको छ ।

नरक चर्तुदशीका दिनमा तोरीको पिना लगाएर नुहाउने र नुहाइसकेपछि दियो बालेर पूजा गर्नुपर्ने यो स्नानको मौलिकता हो । विगतमा कुकुरले टोकेका व्यक्तिले त अनिवार्य नर्के स्नान गर्नुपर्ने जनविश्वास रही आएको छ । यस दिन सम्पूर्ण पापको नाशका लागि मासको पात खाने चलन पनि छ । शास्त्रमा ʿनुद सर्वाणी पापानी नरकादर्शनं कुरु । प्राश्नामी तव पत्राणि माषो देहि यशो बलम् ।।ʾ मन्त्रका साथ मासको पात खानुपर्ने उल्लेख छ । त्यस्तै स्नान गरिसकेपछि ʿदत्तो दीपचतुर्दश्यां नरकप्रीतये मया । चतुर्वतिसमायुक्तः सर्वपापापपनुत्तये ।।ʾ मन्त्र उच्चारण गर्दै दीपदान गर्नुपर्ने शास्त्रमा भनिएको छ । नर्के स्नानसँगै यस दिन सर्वसाधारणले घरघरमा कुकुरको पूजा गर्दछन् । आज्ञापालक र इमान्दार पशुका रुपमा मानिने कुकुरलाई यमराजको दूतका रुपमा लिइन्छ । भैरवको बाहनको रुपमा लिइने कुकुरलाई पूजाआजा गरी माला लगाइदिने र मन पर्ने खानेकुरा खान दिइन्छ । रासस